จากผลการสำรวจพฤติกรรมการรับชมรายการสื่อภาพเคลื่อนไหวของผู้ชมในประเทศไทย ภายใต้โครงการสำรวจพฤติกรรมและแนวโน้มการบริโภคสื่อของไทย 2562 ที่สำนักนโยบายและวิชาการกระจายเสียงและโทรทัศน์ สำนักงาน กสทช. ได้จัดทำขึ้นร่วมกับสถาบันอาณาบริเวณศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ด้วยการสำรวจกลุ่มตัวอย่างจำนวน 10,000 ครัวเรือนทั่วประเทศใน 5 ภูมิภาคตามเกณฑ์ของสำนักงาน สถิติแห่งชาติ ประกอบด้วย กรุงเทพมหานครและปริมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และ ภาคใต้

พบว่า พฤติกรรมการบริโภค “สื่อภาพเคลื่อนไหว” ซึ่งรวมถึง รายการโทรทัศน์ ทั้งรายการปกติซึ่งรับชมสดตามตารางการออกอากาศ/ผังรายการ และการรับชมย้อนหลัง หรือรับชมตามความต้องการ ตลอดจนการรับชมวิดีโอตามต้องการหรือ วิดีโอออนดีมานด์ (Video on Demand) ผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันต่าง ๆ นั้น เครื่องรับโทรทัศน์ดิจิทัลยังคงเป็นอุปกรณ์หลักที่ผู้ชมเลือกใช้ในการรับชม คิดเป็นสัดส่วน 33.6% ตามด้วยโทรศัพท์เคลื่อนที่ 27.2% เครื่องรับโทรทัศน์แอนะล็อก 20.1% สมาร์ททีวี 11.1% ที่เหลือเป็นการรับชมผ่านทางคอมพิวเตอร์ทั้งตั้งโต๊ะ และคอมพิวเตอร์พกพา (โน๊ตบุ๊ก) รวมกัน 8% ในส่วนสถานที่รับชมนั้น ส่วนใหญ่เป็นการรับชมจากที่พักถึง 93.6% ที่เหลือเป็นการรับชมจากที่ทำงาน 4.9% รับชมระหว่างเดินทาง และสถานที่อื่น ๆ 1.2% และ 0.3% ตามลำดับ 

หากพิจารณาจากช่วงกลุ่มอายุที่ได้มีการสำรวจและแบ่งกลุ่มอายุของกลุ่มตัวอย่างออกเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ Gen Z (ช่วงอายุ 23 ปีหรือน้อยกว่า) Gen Y (อยู่ในช่วงอายุ 24-41 ปี) Gen X (อยู่ในช่วงอายุ 42-56 ปี) Baby Boomer (อยู่ในช่วงอายุ 57-75 ปี) และ G.I. Generation (อยู่ในช่วงอายุ 76 ปีขึ้นไป)  ครอบคลุมพฤติกรรมการบริโภคสื่อภาพเคลื่อนไหว การบริโภคสื่อทางเสียง การบริโภคสื่อออนไลน์ การบริโภคสื่อสิ่งพิมพ์ การบริโภคสื่อในโรงภาพยนตร์ และการบริโภคสื่อกลางแจ้งและสื่อกลางแจ้งแบบเคลื่อนที่ได้ พบว่า รูปแบบของการรับชมตามตารางการออกอากาศยังคงได้รับความนิยมสูงในกลุ่มเจเนอเรชัน เอกซ์ ขึ้นไป กล่าวคือ เจเนอเรชัน จี.ไอ. ที่มีอายุมากกว่า 76 ปีขึ้นไป นิยมการรับชมสดตาม ตารางที่ออกอากาศมากที่สุดถึง 97.1% รองลงมาเป็นกลุ่มเบบี้บูมเมอร์ 85.3% เจเนอเรชัน เอกซ์ 65.6% และ เจเนอเรชัน วาย 41.0% โดยที่กลุ่มเจเนอเรชัน แซด เป็นกลุ่มที่รับชมรายการสดน้อยที่สุด และในทางกลับกัน การรับชมรายการแบบย้อนหลัง และ On Demand นั้น ได้รับความนิยมสูงสุดจากกลุ่ม เจเนอเรชัน แซด มากที่สุดถึง 28.5% รองลงมาเป็นกลุ่มเจเนอเรชัน วาย 17.9% กลุ่มเจเนอเรชัน เอกซ์ 6.7% และ กลุ่มเบบี้ บูมเมอร์เพียง 1.9% โดยที่กลุ่มเจเนอเรชัน จี.ไอ. ไม่นิยมการรับชมย้อนหลังหรือแบบ On Demand เลย

ที่มา: กสทช.

จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นได้ว่า รูปแบบของการรับชมตามตารางออกอากาศได้รับความนิยมสูงในกลุ่มตั้งแต่ ช่วงวัยของกลุ่มเจเนอเรชัน เอกซ์ ขึ้นไป อย่างไรก็ตาม ในส่วนของกลุ่มเจเนอเรชัน วาย และ เจเนอเรชัน แซด พบว่า มีพฤติกรรมการรับชมโทรทัศน์ตามตารางออกอากาศคู่ขนานไปกับการรับชมแบบย้อนหลัง/ ตามความ ต้องการเพิ่มมากขึ้น ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า การแพร่ภาพออกอากาศโทรทัศน์โดยสถานีส่งสัญญาณภาพออกอากาศ จะมีฐานผู้รับชมเป็นคนช่วงวัยตั้งแต่อายุ 42 ปีขึ้นไป ซึ่งสอดคล้องกับแนวโน้มของผู้รับสารทั่วโลก ที่ระบุว่าโทรทัศน์ คือ พื้นที่ของประชากรอายุ 40 ปีขึ้นไป

สำหรับการรับชมแบบย้อนหลัง หรือการรับชมรายการตามความต้องการ (ออนดีมานด์) ไม่ว่าจะผ่านเว็บไซต์ หรือผ่านแอปพลิเคชัน จากทั้งสถานีโทรทัศน์และสื่อสังคมออนไลน์ จะพบว่า กลุ่มเจเนอเรชัน แซด มีสัดส่วนการรับชมย้อนหลังสูงกว่าการรับชมตามตารางการออกอากาศ ซึ่งสะท้อนถึงพฤติกรรมการเป็นชาวดิจิทัลโดยกำเนิด (Digital Native) โดยที่การรับสารของคนรุ่นใหม่มีแนวโน้มรับข้อมูลข่าวสารบนแพลตฟอร์มอินเทอร์เน็ตสูงขึ้น อย่างชัดเจน¹

เมื่อพิจารณาตามสถิติดังกล่าวจะเห็นได้ว่า การให้บริการ OTT TV ผ่านอินเทอร์เน็ต ซึ่งเป็นอีกรูปแบบหนึ่งของวิดีโอออนดีมานด์มีแนวโน้มว่า จะได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น และส่งผลกระทบต่อธุรกิจทีวีแบบดั้งเดิมจนทำให้เกิดการแข่งขันขึ้นอย่างดุเดือด ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มผู้ให้บริการ OTT TV ในประเทศอย่าง MONO MAX, AIS PLAY,  Bugaboo TV, Mello ผู้ให้บริการจากต่างประเทศ เช่น Netflix, Viu, WeTv และ Apple TV+ ที่พากันลงสนามเพื่อสร้างฐานผู้บริโภคให้ได้มากที่สุด โดยบริษัท PwC ประเทศไทย คาดการณ์ว่า วิดีโอผ่านอินเทอร์เน็ต (Over-the-top video: OTT video) จะเป็นตลาดที่เติบโตเร็วที่สุดของประเทศไทยในอีก 5 ปีข้างหน้า โดยได้รับแรงหนุนจากความต้องการบริโภควีดิทัศน์ตามคำขอ (Video on demand) ที่ขยายตัวมากขึ้น

ขณะที่มูลค่าการใช้จ่ายเพื่อรับชมวิดีโอผ่านอินเทอร์เน็ตในไทยปี 2561 อยู่ที่ 2,810 พันล้านบาท และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่าในปี 2566 เป็น 6,080 ล้านบาท หรือคิดเป็นอัตราเติบโตเฉลี่ยต่อปีที่ 16.64% ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับสื่อโทรทัศน์ในรูปแบบดั้งเดิมและโฮมวิดีโอ ที่จะเติบโตเฉลี่ยต่อปีเพียง 4.76% (จาก 1.97 หมื่นล้านบาทในปี 2561 เป็น 2.49 หมื่นล้านบาทในปี 2566)

---

ผู้ให้บริการรายสำคัญในไทย

---

ศึกแย่งฐานคนดู คอนเทนต์โดนใจ ราคาสบายกระเป๋า

ความสำเร็จของอุตสาหกรรมวิดีโอออนดีมานด์มาจากรูปแบบของบริการที่ตอบโจทย์วิถีชีวิตของคนยุคดิจิทัลที่ต้องการความยืดหยุ่น สะดวกสบาย หลุดพ้นจากกรอบเวลาและสถานที่แบบเดิม ๆ ซึ่งส่งให้อุตสาหกรรมนี้เติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดดไป พร้อม ๆ กับการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตที่แผ่ขยายครอบคลุมเกือบทุกพื้นที่ในประเทศไทย ซึ่ง We Are Social และ Hootsuite ได้สำรวจพฤติกรรมผู้ใช้อินเทอร์เน็ตในประเทศไทยระบุไว้ในรายงาน  “Global Digital 2019” พบว่า คนไทยทั่วประเทศที่มีอยู่ราว 70 ล้านคน สามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ 57 ล้านคน โดยมีถึง 90% ที่ใช้งานอินเทอร์เน็ตทุกวัน ซึ่งส่วนใหญ่นิยมใช้งานอินเทอร์เน็ตผ่านทางโทรศัพท์มือถือ (71%) ผ่านคอมพิวเตอร์ โน๊ตบุ๊ค (25%) และแท็บเล็ต (12%) ขณะที่ระยะเวลาการใช้งานอินเทอร์เน็ตโดยเฉลี่ยต่อวันอยู่ที่ 9 ชั่วโมง 11 นาทีต่อวัน  (นับรวมทุกอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์), ใช้เวลาอยู่กับ Social Media 3 ชั่วโมง 11 นาทีต่อวัน (นับรวมทุกอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์), ใช้เวลาดู Online Streaming หรือ Video On Demand 3 ชั่วโมง 44 นาทีต่อวัน และใช้เวลาฟังเพลงแบบ Music Streaming 1 ชั่วโมง 30 นาทีต่อวัน³ จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ OTT TV จะกลายมาเป็นแหล่งรายได้อันหอมหวานของผู้ให้บริการทั้งหน้าเก่าและใหม่ที่มีความพร้อมทั้งในแง่เงินทุนและเทคโนโลยี จนการแข่งขันในตลาดที่ปรากฏความเข้มข้นดุเดือด เพราะเหตุผลหนึ่งที่ไม่อาจปฏิเสธได้ก็คือ ผู้บริโภคทุกคนมีเวลาอยู่กับตัวคนละ 24 ชั่วโมงเท่า ๆ กัน ชัยชนะในสนามนี้ก็คือการยึดครองเวลาจากผู้บริโภคเข้ามาในแพลตฟอร์มของตัวเองให้มากที่สุด จึงมีการแข่งขันเกิดขึ้นทั้งในแง่ราคาที่จับต้องได้ หรือแม้แต่การสร้างสรรค์เนื้อหาให้ถูกจริตผู้บริโภค เพื่อแย่งชิงเวลาของผู้บริโภคมาไว้ที่แพลตฟอร์มของตนเองให้ได้มากที่สุด

บรรดาผู้ให้บริการ OTT TV จึงพากันใช้กลยุทธ์ทั้งในแง่ของรูปแบบคอนเทนต์และราคาค่าบริการมาเชือดเฉือนกัน โดยผู้ให้บริการส่วนใหญ่เน้นนำเสนอค่าบริการที่จับต้องได้เฉลี่ยต่อเดือนในหลักร้อยบาท พร้อมเปิดโอกาสให้ผู้รับบริการสามารถแชร์ค่าบริการในหมู่เพื่อนหรือครอบครัวด้วยการรับสมัครรับบริการเพียงครั้งเดียวแต่สามารถเปิดดูได้หลายหน้าจอพร้อม ๆ กัน อาทิ Netflix ที่คิดค่าบริการรายเดือน 420 บาทต่อเดือน สามารถดูพร้อมกันได้ 4 หน้าจอ หรือเฉลี่ยแล้วคิดเป็นเงินเพียง 105 บาทต่อเดือนต่อการดูการคอนเทนต์ในอุปกรณ์หนึ่งเครื่อง ในขณะที่ Apple TV+ ก็ไม่น้อยหน้าเปิดตัวมาด้วยสนนราคาค่าบริการที่ 99 บาทต่อเดือน พร้อมมอบสิทธิพิเศษให้ลูกค้าที่ซื้ออุปกรณ์ใหม่ของ Apple สามารถใช้งานแอปพลิเคชัน Apple TV+ ได้ฟรีเป็นเวลา 1 ปี

---

การรุกตลาด OTT TV ของผู้ให้บริการในไทย

จากผลสำรวจพฤติกรรมผู้บริโภคไทยของนีลเส็น พบว่า คนไทยมีการรับชมรายการผ่าน Online platform มากขึ้นโดยกว่า 80% นิยมการรับชมแบบย้อนหลัง และใช้เวลาในการรับชมเฉลี่ย 58 นาทีต่อวัน ⁴ ซึ่งสอดคล้องกับการเปิดเผยของบริษัทไลน์ ประเทศไทย หนึ่งในผู้ให้บริการแพลตฟอร์ม OTT TV รายใหญ่ของไทยอย่าง LINE TV ที่ระบุว่า ตั้งแต่เปิดตัวครั้งแรกในไทยจนปัจจุบันเป็นเวลา 5 ปีแล้ว มีคนดู​ LINE TV เกือบ 40 ล้านคน จากจำนวนผู้ใช้ LINE กว่า 44 ล้านคน และในจำนวนคนดูดังกล่าว มากถึง 40% ดูคอนเทนต์ผ่าน LINE TV เกือบทุกวัน ในขณะที่จำนวนคนดูทีวี (Traditional TV) ในไทยอยู่ที่กว่า 55 ล้านคน โดยไลน์ระบุว่า ความได้เปรียบสำคัญประการแรกที่ทำให้ “LINE TV” สามารถสร้างฐานคนดูเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มาจากการเป็นหนึ่งใน Business Ecosystem ของ “LINE” และให้บริการ “ฟรี” ก็ยิ่งทำให้คนเข้ามาดูคอนเทนต์บนแพลตฟอร์มนี้มากขึ้น โดยที่ Business Revenue ปัจจุบันยังมาจาก “รายได้โฆษณา” ⁵

เมื่อคนไทยใช้เวลาเฉลี่ยบนโลกอินเทอร์เน็ตกันมากขึ้น OTT หรือ Over-the-Top ซึ่งก็คือการให้บริการต่าง ๆ ผ่านอินเทอร์เน็ต โดยที่ผู้ให้บริการไม่ต้องลงทุนหรือเป็นเจ้าของโครงข่ายสัญญาณเอง ก็ได้รับความนิยมมากขึ้นตามไปด้วย เทรนด์การรับชมความบันเทิงของผู้บริโภคที่เปลี่ยนจากเดิมนี้ ได้เข้าไปกระตุ้นให้เหล่าบรรดาผู้ประกอบการทีวีดิจิทัลต้องเร่งปรับตัวหาทางอยู่รอด โดยจะเห็นได้ว่าช่องทีวีหลายช่องที่ลงสนาม OTT TV ส่งคอนเทนต์ที่เผยแพร่ในช่องทีวีปกติเข้าสู่โลกอินเทอร์เน็ต ยกตัวอย่างเช่น ช่อง 7 ซึ่งแทบจะเรียกได้ว่าเป็นผู้ให้บริการ OTT TV เจ้าแรก ๆ ของประเทศไทยที่ตัดสินใจมาลงสนามนี้ตั้งแต่เมื่อ 8 ปีที่แล้ว ด้วยการเปิดตัวเว็บไซต์ BUGABOO.tv ขึ้นในปี 2554 ก่อนจะเปิดบริการในรูปแบบของแอปพลิเคชันในปี 2555⁶ เช่นเดียวกับช่อง 3 ที่ส่ง Mello มาออกอากาศคอนเทนต์รีรัน และล่าสุดสถานีโทรทัศน์  Thai PBS ก็ออกมาประกาศเผยแพร่คอนเทนต์ผ่านช่องทาง OTT บนแพลตฟอร์มชื่อ VIPA Channel  ซึ่งเป็นช่องทางการออกอากาศบนสื่อใหม่ที่จะให้บริการทั้ง Audio และ Video Streaming เพื่อให้ผู้ชมสามารถเข้าถึงคอนเทนต์ได้ทุกที่ ทุกเวลาผ่านช่องทางออนไลน์ เว็บไซต์ โซเชียลมีเดีย และแอปพลิเคชัน VIPA นำเสนอในหลายหมวดเนื้อหา พร้อมบริการภาษาทางเลือก โดยให้บริการ VIPA Live รายการสด ในเหตุการณ์และการแข่งขันกีฬาสำคัญ ๆ VIPA Archive คลังคอนเทนต์จากไทยพีบีเอส VIPA Original เนื้อหาที่นำเสนอเฉพาะช่อง VIPA และ VIPA UGC พื้นที่สร้างสรรค์ผลงานจากครีเอเตอร์ออนไลน์ ⁷

นอกจากจะพัฒนาแพลตฟอร์มของตัวเองขึ้นมาแล้ว ยังพบว่ามีผู้ประกอบการทีวีบางส่วนที่หันไปร่วมมือกับเจ้าแพลตฟอร์ม OTT TV เช่น Workpoint ที่หันไปจับมือร่วมธุรกิจกับ Viu (วิว) ผู้นำด้านการให้บริการผ่านระบบอินเทอร์เน็ตระดับภูมิภาคภายใต้กลุ่มบริษัท PCCW Media Group เพื่อให้แฟน ๆ Viu รับชมละครและรายการต่าง ๆ จาก Workpoint กว่า 1,500 ตอน ในปี 2562 หลังจากที่ก่อนหน้านี้ Viu ได้ทำข้อตกลงคอนเทนต์ครั้งแรกในประเทศไทยกับทาง GMM25 หนึ่งในบริษัทชั้นนำด้านความบันเทิงที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ เพื่อส่งตรงรายการพรีเมียมสุดฮิตซึ่งล้วนเหมาะกับผู้ชมออนไลน์ชาวไทยถึงหน้าจอมาแล้วเมื่อต้นปี 2562 ⁸

---

Original Content อาวุธลับบนสมรภูมิ OTT TV 

การเข้ามามีบทบาทของ OTT TV ไม่เพียงกระทบต่อผู้ประกอบการธุรกิจทีวีดิจิทัลเพียงเท่านั้น แม้แต่ผู้ผลิตคอนเทนต์เองก็ต้องปรับตัวรับมือกันยกใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผู้บริโภคมีช่องทางการเสพสื่อเพื่อความบันเทิงเพิ่มมากขึ้น การแข่งขันระหว่างบรรดาผู้ให้บริการ OTT TV ในปัจจุบันจึงหนีไม่พ้นการสร้างสรรค์คอนเทนต์ในรูปแบบที่แตกต่าง มีเอกลักษณ์ และไม่สามารถหาดูได้จากที่ไหน ด้วยการเข้าจับมือกับผู้ผลิตคอนเทนต์ในท้องถิ่นสร้างคอนเทนต์หลากหลายมาดึงเวลาจากผู้ชมให้เข้ามาอยู่ในแพลตฟอร์มนานที่สุด

สำหรับปี 2562 ที่ผ่านมานั้น มี Original Content ที่เป็นภาษาไทยจากผลการผลิตของผู้ผลิตภาพยนตร์ชาวไทยที่ไปร่วมมือกับแพลตฟอร์มต่าง ๆ ปรากฏออกมาหลายเรื่อง และในจำนวนนั้นก็มีอยู่มากที่ได้เสียงตอบรับอย่างดีจากผู้คนทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็น “เคว้ง” ออริจินัลซีรีส์ภาษาไทยเรื่องแรกจากความร่วมมือระหว่าง Netflix กับผู้ผลิตคอนเทนต์ชั้นนำของไทยอย่าง จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ และ H2L Media Group ที่เปิดตัวออกมาในช่วงปลายปี โดยออกอากาศให้ชมในครั้งแรก 7 ตอนรวดบนแพลตฟอร์ม Netflix ให้ผู้ชมกว่า 151 ล้านคนใน 190 ประเทศทั่วโลกได้รับชมไปพร้อม ๆ กัน

---

กสทช.คาดจำนวนผู้ชม OTT TV ในไทยแตะ 2 ล้านรายภายในปี 2566

ในส่วนของทิศทางการเติบโตของบริการแบบ SVOD และ SLIN นั้น กสทช.ระบุว่า ตลาดผู้ชม OTT ของประเทศไทย มีการเติบโตสูงในกลุ่มบริการวิดีโอสตรีมมิงแบบ SVOD มากกว่าบริการรับชมสดอย่างชัดเจน โดยในปี 2562 ตลาดบริการกลุ่มนี้เติบโตถึง 21.60% จากยอดจำนวนผู้ชมที่คาดการณ์ในปี 2562 พบว่ามีจำนวน 1.13 ล้านราย และจะเพิ่มเป็น 1.30 ล้านรายในปี 2563 ส่วนบริการแบบรับชมสดมีอัตราการเติบโตในระดับ 2-3% ต่อปีเท่านั้น ซึ่งสวนทางกับทิศทางตลาดโลกที่ บริการแบบการรับชมสดจะมีอัตราการเติบโตสูงกว่า ซึ่ง กสทช. ได้ให้เหตุผลในเรื่องนี้ว่า ที่การเติบโตของบริการแบบ SVOD ในภูมิภาคเอเชียและโอเซียเนีย ซึ่งรวมถึงประเทศไทยมีการเติบโตสูงกว่านั้น เป็นเพราะประเภทคอนเทนต์ และความนิยมที่แตกต่างกันในแต่ละภูมิภาค โดยผู้ชมในเอเชียส่วนใหญ่นิยมรับชมรายการผ่านแพลตฟอร์มสตรีมมิงในรูปแบบของการรับชมย้อนหลัง เนื่องจากบริการประเภทนี้เปิดโอกาสให้สามารถรับชมได้ตามความต้องการ ขณะที่ภาพรวมในตลาดโลกบริการประเภทนี้กำลังเติบโตจากบริการประเภทรับชมสด จากความน่าสนใจของรายการ เช่น ข่าวหรือการแข่งขันกีฬารายการสำคัญ ๆ  ที่คนจำนวนมากต้องการรับชมไปพร้อม ๆ กันทั่วโลก

---

ความเคลื่อนไหวภาครัฐกับอุตสาหกรรม OTT TV

นอกเหนือไปจากการแข่งขันและทิศทางการเติบโตแล้ว ประเด็นการเรียกเก็บรายได้จากผู้ให้บริการ OTT TV ยังเป็นประเด็นที่ยังค้างคาอยู่ ที่ผ่านมา บริการ OTT TV ถูกมองว่าเป็นบริการที่ต้องใช้ดาต้าสูง ใช้ทราฟฟิกของอินเทอร์เน็ตภายในประเทศเป็นจำนวนมาก สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ หรือ กสทช. จึงเสนอแนวคิดที่จะเรียกเก็บเงินจากผู้ให้บริการประเภทนี้ ซึ่งเคยเสนอมาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อปี 2559 โดยในปี 2562 กสทช. ซึ่งเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมใหญ่ผู้นำองค์กรกำกับดูแลด้านกิจการโทรคมนาคมในภูมิภาคอาเซียนครั้งที่ 25 หรือที่เรียกกันว่า “การประชุม 25th ASEAN Telecommunication Regulators’ Council (ATRC) and Related Meetings” และการประชุมที่เกี่ยวข้อง ในฐานะประธานอาเซียน ได้ยกหยิบเรื่องดังกล่าวขึ้นมาหารืออีกครั้งเพื่อหาข้อสรุปในเรื่องแนวทางการกำกับดูแลบริการประเภท OTT ในการประชุมซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 20 – 23 สิงหาคม 2562 ที่กรุงเทพฯ ผลปรากฏว่า ที่ประชุม ATRC มีมติร่วมกันให้ประเทศสมาชิกทุกประเทศจัดเก็บรายได้จากผู้ให้บริการ OTT แต่จะต้องไม่ใช่การเก็บภาษีเพื่อไม่ให้ส่งผลกระทบต่อประชาชน แต่รูปแบบการจัดเก็บจะเป็นอย่างไรนั้น ให้แต่ละประเทศนำมติกลับไปพิจารณาหารือกับรัฐบาลของตนเองและเจรจากับผู้ให้บริการ OTT

ในส่วนของประเทศไทยนั้น จะเสนอเข้าที่ประชุมบอร์ด กสทช. ก่อนเสนอเข้าที่ประชุมของคณะรัฐมนตรี (ครม.) เพื่อตัดสินใจเลือกโมเดลที่เหมาะสม เนื่องจากการจัดเก็บรายได้ดังกล่าว จะถือเป็นรายได้ของแผ่นดินที่ กสทช. จะต้องส่งเข้ากระทรวงการคลัง ไม่ใช่เป็นรายได้ของ กสทช.

“หลักสำคัญในการจัดเก็บรายได้คือ ต้องไม่ส่งผลกระทบต่อค่าบริการของประชาชน และ OTT ต้องร่วมมือ ซึ่งในสิงคโปร์และมาเลเซียจะเก็บรายได้ในรูปแบบภาษี ส่วนอินโดนีเซียจะเก็บผ่านธุรกรรมทางการเงินที่ธนาคารกลางของประเทศดูแลอยู่” ในไทยอาจจะเป็นการใช้ปริมาณการใช้งานโครงข่าย” ⁹

---

อ้างอิง