• การปรับรูปแบบการนำเสนอเพื่อยืนหยัดในโลกยุคดิจิทัล
• รูปแบบการนำเสนอคอนเทนต์ของนิตยสารยอดนิยม 10 อันดับแรก

ปี 2562 ยังคงเป็นช่วงขาลงของนิตยสารของไทยและต่างประเทศ โดยนิตยสารประเภทต่าง ๆ ได้ทยอยปิดตัวไปถึง 19 เล่ม นิตยสารที่ประเดิมปิดตัวในช่วงเดือนมกราคม 2562 ได้แก่ นิตยสาร mother & care ซึ่งเป็นนิตยสารสำหรับแม่และเด็กที่ตัดสินใจยุติการตีพิมพ์ และปรับการทำคอนเทนต์มาสู่โลกออนไลน์อย่างเต็มตัว

นิตยสารประเภทต่าง ๆ ที่ได้ทยอยประกาศปิดตัวไปอย่างต่อเนื่องในปี 2562 มีหลากหลายประเภท ไม่ว่าจะเป็นนิตยสารกลุ่มยานยนต์อย่าง BUS & TRUCK, นิตยสารสำหรับวัยรุ่นและกลุ่มเริ่มทำงานอย่าง HAMBURGER, นิตยสารที่เน้นการนำเสนอเรื่องอาหารอย่าง ครัวคุณต๋อย, แม่บ้าน และ Health Today, นิตยสารสายท่องเที่ยวจากต่างประเทศอย่าง Lonely Planet ไม่เว้นแม้แต่นิตยสารเฉพาะทางอย่าง My Home, THE POWER LOGISTICS, แหล่งธุรกิจพารวย และ Thailand Economic & Business Review ขณะที่นิตยสารชื่อดังในเครือบริษัทโพสต์ อินเตอร์เนชันเนล มีเดีย อย่าง Science Illustrated นิตยสารด้านวิทยาศาสตร์ที่อยู่คู่แผงหนังสือมาถึง 8 ปีเต็ม และ Cleo นิตยสารผู้หญิงที่มีฐานผู้อ่านมายาวนานกว่า 22 ปี ก็ได้ประกาศปิดตัวลงในปี 2562 ด้วยเช่นกัน โดย Cleo ได้ให้เหตุผลว่าทางบริษัทหมดสัญญาการใช้ลิขสิทธิ์กับบริษัทเจ้าของลิขสิทธิ์ และตัดสินใจที่จะไม่ต่ออายุสัญญา

ในช่วงครึ่งปีหลังของปี 2562 ก็ยังเป็นช่วงเวลาที่นิตยสารอีกหลายเล่มประกาศยุติจัดทำนิตยสารฉบับตีพิมพ์ โดย MiX นิตยสารผู้ชายก็ได้ประกาศจุดยืนที่ชัดเจนว่าจะหันไปทำ E-book และสื่อออนไลน์ ขณะที่นิตยสาร B-CONNECT, C MAX CAR และ RUSH ก็ได้ยุติการพิมพ์ลงเป็นที่เรียบร้อย ส่วนนิตยสารแจกฟรีตามสถานีรถไฟฟ้าอย่าง DONT Journal ยังขอเดินหน้าต่อไปด้วยการรีแบรนด์ใหม่ภายใต้ชื่อ the edition

นิตยสารกุลสตรีตีพิมพ์ฉบับสุดท้ายในเดือนกันยายน 2562

ขณะเดียวกัน การสร้างคอนเทนต์ที่จับกลุ่มผู้อ่านเฉพาะทางยังทำให้การนำเสนอเนื้อหาในนิตยสารสามารถรับมือกับคอนเทนต์ออนไลน์ซึ่งปัจจุบันมีอินฟลูเอ็นเซอร์และแฟนเพจเฟซบุ๊กผุดขึ้นมากมาย ยกตัวอย่างเช่นนิตยสาร “Hello” ที่พุ่งเป้านำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับราชวงศ์ไทยและต่างชาติ โดย Hello มีเนื้อหาสาระที่เอ็กซ์คลูซีฟและไม่สามารถหาอ่านได้จากสื่อออนไลน์ เรียกได้ว่า คอนเทนต์ที่แตกต่างและมีรูปแบบเฉพาะเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้นิตยสารยังคงนำเสนอคอนเทนต์ต่อไปได้ ท่ามกลางการสมรภูมิการแข่งขันของโซเชียลมีเดียและสื่อออนไลน์

นอกจากนี้ การให้ความสำคัญกับการถ่ายภาพและการออกแบบรูปเล่มก็เป็นอีกปัจจัยที่จะทำให้ผู้อ่านได้รับประสบการณ์การอ่านที่แตกต่าง เพราะนอกจากคอนเทนต์ที่มีคุณภาพแล้ว เสน่ห์อย่างหนึ่งของนิตยสารฉบับกระดาษคือศิลปะของการจัดวางองค์ประกอบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเลย์เอาท์ตัวหนังสือ หรือภาพประกอบที่มีความสวยงาม ซึ่งหน้าจอมือถือและคอมพิวเตอร์ไม่สามารถให้ความรู้สึกประณีตเช่นนี้ให้กับผู้อ่านได้ อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้นิตยสารกลายเป็นของสะสมที่น่าซื้อหามาเก็บไว้

ข้อมูลจากผลสํารวจของบริษัท นีลเส็น ประเทศไทย พบว่า เม็ดเงินโฆษณาในนิตยสาร ปี 2562 ลดลงจากปี 2561 อย่างต่อเนื่อง โดยในแต่ละเดือนของปี 2562 มีเม็ดเงินที่หายไปเฉลี่ยกว่า 80.1 ล้านบาทเมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี 2561 นิตยสารจึงมีบทบาทลดลง ขณะที่การใช้เงินโฆษณาของแบรนด์ต่าง ๆ จะมองที่วัตถุประสงค์และกลุ่มเป้าหมายเป็นหลัก ซึ่งในปัจจุบันมีหลายแบรนด์ที่เลือกใช้การโฆษณาผ่านสื่อออนไลน์หรืออินฟลูเอ็นเซอร์เพียงอย่างเดียว หรือบางแบรนด์ต้องการลงพื้นที่เฉพาะ อาจเลือกใช้งบกับสื่อในท้องถิ่น หรือเปลี่ยนประเภทสื่อไปเรื่อยๆ ตามโจทย์ของสินค้านั้นๆ

ในขณะเดียวกัน ค่าโฆษณาของนิตยสารมีแนวโน้มถูกลง ซึ่งไม่ได้มีสาเหตุมาจากการปรับลดราคาของผู้ประกอบการ แต่เป็นวิธีการกระตุ้นยอดโฆษณาด้วยการเพิ่มโปรโมชั่นหรือนำเสนอค่าโฆษณาแบบแพ็กเกจ อย่างไรก็ตาม กลยุทธ์ดังกล่าวอาจจะช่วยกระตุ้นยอดขายได้ไม่มากนัก เนื่องจากปัญหาที่แท้จริงมาจากการที่ไลฟ์สไตล์ของผู้อ่านในยุคปัจจุบันหันมาอ่านสื่อออนไลน์เป็นหลัก ไม่ค่อยรับข่าวสารจากนิตยสาร ส่งผลให้เมื่อหารเฉลี่ยเม็ดเงินต่อจำนวนผู้อ่านแล้ว การยิงโฆษณาออกมาจึงไม่คุ้มทุน ทำให้จำนวนการซื้อโฆษณาในนิตยสารลดลงอย่างต่อเนื่อง

เมื่อพิจารณาจากตารางข้างต้นแล้วจะพบว่า นิตยสารที่มียอดตีพิมพ์มากที่สุดจะเป็นนิตยสารด้านไลฟ์สไตล์ ซึ่งชี้ให้เห็นว่าผู้อ่านในประเทศไทยยังคงนิยมอ่านคอนเทนต์ที่อ่านง่าย มีครบทุกรสชาติ เพื่อการอัปเดตข่าวสารอย่างครอบคลุมของผู้อ่าน นอกจากนี้ ยังมีอีกประเด็นที่น่าสนใจที่ว่า จำนวนของนิตยสารแจกฟรีที่ติดท็อป 10 หดตัวลงอย่างมาก กรณีการปิดตัวของนิตยสารแจกฟรีตามสถานีรถไฟฟ้าหรือร้านกาแฟในกรุงเทพฯ ชี้ให้เห็นว่า แม้แต่นิตยสารแจกฟรีที่เคยเป็นทางรอดเพื่อหารายได้จากโฆษณาของบริษัทสื่อรายใหญ่ๆ ก็อาจเป็นกลยุทธ์ที่ไม่ใช่ “คำตอบ” อีกต่อไป

1. thestandard.co

2. thematter.co