TikTok ก้าวข้ามขีดจำกัดโซเชียลมีเดีย สู่สมรภูมิอีคอมเมิร์ซ

ภูมิทัศน์สื่อไทย 2567-2568

TikTok ก้าวข้ามขีดจำกัดโซเชียลมีเดีย สู่สมรภูมิอีคอมเมิร์ซ

มกราคม 9, 2568
17:02 น.

Highlights:

พอดคาสต์เติบโตชัดเจนในช่วง 5 ปี หลังสถานการณ์โควิด ด้วยปัจจัยความก้าวหน้าของเทคโนโลยี ความหลากหลายของแพลตฟอร์มใหม่ ๆ และอุปกรณ์ราคาถูกลง ทำให้การผลิตและเข้าถึงเนื้อหาง่ายขึ้น
คอนเทนต์พอดคาสต์ที่มาแรง ได้แก่ ข่าว วิเคราะห์เชิงลึก สุขภาพ พัฒนาตัวเอง และรายการสำหรับสังคมสูงวัย
วิดีโอพอดคาสต์กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น เพราะตอบโจทย์คนไทยที่ชอบทั้ง “ดูและฟัง” ในเวลาเดียวกัน
พอดคาสต์ที่มีคุณภาพต้องคำนึงถึงประโยชน์ที่ผู้ฟังจะได้รับเป็นสำคัญ เพราะสื่อในยุคนี้มีอิทธิพลสูง หากผลิตเนื้อหาด้วยรสนิยมที่ดี และใช้ “เสน่ห์ของเสียง” ในการนำเสนอ จะช่วยดึงดูดผู้ฟังที่มีคุณภาพให้ติดตามรายการ

ติ๊กต๊อก (TikTok) มีอิทธิพลอย่างมากในการแปลงโฉมภูมิทัศน์สื่อดิจิทัลของประเทศไทยในปี 2567 ทั้งการปลุกกระแสการเสพคอนเทนต์ในรูปแบบวิดีโอสั้น ไปจนถึงการก้าวขึ้นมาเป็นพลังขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจ ที่แบรนด์และธุรกิจน้อยใหญ่ ต่างหันมาใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อเข้าถึงกลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ และยังได้สร้างช่องทางการสร้างรายได้รูปแบบใหม่แก่เหล่าฟลูเอนเซอร์และคอนเทนต์ครีเอเตอร์หลายล้านรายในประเทศไทย

ข้อมูลจาก DataReportal ระบุว่า ตัวเลขผู้ใช้งานติ๊กต๊อกในไทยช่วงต้นปี 2567 พุ่งสูงแตะ 44.38 ล้านคน มีผู้ใช้งานมากเป็นอันดับที่ 9 ของโลก เติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดดถึง 10.2% เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา และยังก้าวขึ้นเป็นแพลตฟอร์มอันดับ 2 ที่มีผู้ใช้งานมากที่สุด แซงหน้ายูทูบ (YouTube) ได้สำเร็จ สะท้อนให้เห็นถึงความนิยมของติ๊กต๊อกที่เติบโตอย่างต่อเนื่องในประเทศไทย

ในช่วงต้นปี 2567 TikTok Shop ได้เปิดตัว TikTok Shop Mall เพื่อรองรับความต้องการสำหรับนักช้อปชาวไทยที่มองหาแหล่งซื้อสินค้าคุณภาพจากแบรนด์ชั้นนำ ด้วยประสบการณ์การช้อปปิ้งแบบ Infinity Loop โดยปัจจุบันมีแบรนด์และร้านค้าที่เข้าร่วมเป็นร้านค้าใน Mall มากกว่าหนึ่งพันราย นอกจากนี้ ข้อมูลจากติ๊กต๊อก ประเทศไทยยังพบว่า 71% ของผู้ใช้ รับชมคอนเทนต์และซื้อสินค้าบนแพลตฟอร์มทันที ส่งผลให้ติ๊กต๊อกคาดการณ์มูลค่าทางการตลาดในไทยว่าจะแตะระดับ 1.2 หมื่นล้านดอลลาร์ภายในปี 2568

คุณกรณิการ์ นิวัติศัยวงศ์ Head of FMCG, E-Commerce จาก TikTok Shop Thailand กล่าวว่า

TikTok Shop ได้รับการจัดอันดับจาก Priceza Insight ให้เป็นผู้เล่นหลักของ E-commerce Channel ในหมวด Marketplace ... TikTok Shop Mall เป็นมาร์เก็ตเพลสที่จะช่วยให้แบรนด์สามารถสร้างโอกาสในการเข้าถึงสินค้าและบริการให้กับผู้ซื้อได้โดยตรง

… ในทางกลับกันผู้ซื้อก็สามารถได้รับความมั่นใจว่าการใช้จ่ายของเขาต่อสินค้าและบริการได้รับผลตอบแทนที่คุ้มค่าและตรงกับความต้องการ และด้วยระบบนิเวศของเราในฐานะแพลตฟอร์มเอนเตอร์เทนเมนท์ที่น่าเชื่อถือสำหรับทุกคน ทั้งครีเอเตอร์ไทย ธุรกิจทุกขนาด และคอมมูนิตี้ผู้ใช้ในประเทศไทย เรามั่นใจว่า TikTok Shop Mall จะช่วยเติมเต็มเศรษฐกิจดิจิทัลของไทย”

จุดกระแส 'ติดตะกร้า' สร้างช่องทางรายได้ใหม่ให้เหล่าครีเอเตอร์ไทย

อีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่สำคัญของติ๊กต๊อกในปีนี้ คือการเป็นผู้นำในกระแสการ “ติดตะกร้า” หรือ Affiliate Marketing โดยข้อมูลจาก TikTok Shop พบว่า

ในช่วงเดือนมกราคมถึงสิงหาคม ปี 2567 มีครีเอเตอร์ติดตะกร้าเพิ่มขึ้น 3 เท่า และพบว่าแบรนด์ทำงานร่วมกับครีเอเตอร์เพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า

ติ๊กต๊อกนำเสนอโซลูชัน Affiliate Marketing ที่เชื่อมโยงระหว่างแบรนด์ ร้านค้า และครีเอเตอร์ ให้สามารถสร้างรายได้ร่วมกันบนแพลตฟอร์มเดียว

ด้วยความสามารถของตัวแพลตฟอร์มในการเข้าถึงผู้บริโภครุ่นใหม่ ทำให้หลายธุรกิจหันมาร่วมงานกับ Creator Communities ผ่านการทำ Affiliate Marketing หรือ Live ติดตะกร้ากันมากขึ้น โดยสินค้า 4 กลุ่มที่ได้รับความนิยมสูงสุดในการ Live ขายของครีเอเตอร์ไทย ได้แก่

สินค้าอุปโภคบริโภค (FMCG)
สินค้าไลฟ์สไตล์ (Lifestyle)
สินค้าแฟชั่น (Fashion)
สินค้าอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic)

ขับเคลื่อน Digital Economy ด้วย Shoppertainment และ Live Commerce

ท่ามกลางความท้าทายทางเศรษฐกิจที่ชะลอตัว ติ๊กต๊อกได้กลายเป็นแพลตฟอร์มที่พลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสสำหรับผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) หลาย ๆ ราย โดยเปิดโอกาสให้ธุรกิจขนาดเล็กสามารถสร้างพื้นที่และตลาดของตนเองในโลกออนไลน์ กลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy) ที่ช่วยให้ SMEs สามารถแข่งขันและอยู่รอดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดยในช่วงกลางปี 2567 ที่ผ่านมา ติ๊กต๊อกผนึกกำลังภาครัฐ เดินหน้าส่งเสริมนโยบายเศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy) โดย TikTok Shop ได้ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MoU) ร่วมกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ (DBD) สานต่อพันธกิจสำคัญ 3 ด้าน มุ่งยกระดับศักยภาพธุรกิจท้องถิ่นผ่านแพลตฟอร์ม TikTok Shop อย่างยั่งยืน ได้แก่

สนับสนุนธุรกิจท้องถิ่น เพื่อปลดล็อกโอกาสยุคเศรษฐกิจดิจิทัล
ขยายศักยภาพการเข้าถึงการเรียนรู้และการพัฒนาตนเองบนแพลตฟอร์ม TikTok Shop
สร้าง Community เพื่อรองรับและพัฒนาไปสู่ Smart Economy

ภายใต้ความร่วมมือนี้ TikTok Shop ตั้งเป้าฝึกอบรมเพื่อเพิ่มทักษะการทำตลาดดิจิทัลรับเทรนด์ Shoppertainment แก่ผู้ประกอบการ SMEs ไทยทั้งสิ้นประมาณ 7,000 ราย ภายในปี 2567 ผ่านกิจกรรมเวิร์กช็อปทั้งแบบออนไลน์และออฟไลน์

ยิ่งไปกว่านั้น ติ๊กต๊อก ประเทศไทย ได้เปิดเผยสถิติผู้บริโภคชาวไทยเลือกช็อปสินค้าผ่าน TikTok Shop เฉลี่ยต่อวันสูงถึง 1.6 ล้านรายในช่วงสงกรานต์ของปี 2567

และยังพบอีกว่าร้านค้าท้องถิ่นมีการนำ Live Streaming มาเพิ่มมิติให้กับการจำหน่ายสินค้าเพิ่มขึ้น สะท้อนให้เห็นถึงโอกาสใหม่ ๆ ทางธุรกิจ และตอกย้ำว่า Live Commerce สามารถเชื่อมโลกออนไลน์และออฟไลน์เข้ากันไว้ได้ด้วยความสนุกสนานอย่างลงตัว

TikTok คือผู้นำ Live Streaming ที่สร้างการมีส่วนร่วมแบบ Realtime Shopping โดยผู้บริโภคจะได้รับแรงจูงใจในการซื้อเพิ่มเติม จากรายงาน Shoppertainment 2024 : THE FUTURE OF CONSUMER & COMMERCE เผยหนึ่งในพฤติกรรมสำคัญคือ

ผู้บริโภคสามารถเปลี่ยนแปลงจากการรับชมคอนเทนต์สินค้าไปสู่การซื้อสินค้าอย่างง่ายดาย (Effortless Browse-to-Buy) ภายในแพลตฟอร์มเดียว"

คุณกรณิการ์ นิวัติศัยวงศ์ Head of FMCG, E-Commerce, TikTok Shop Thailand กล่าว

คนไทยยังครองแชมป์! เสพข่าวผ่าน TikTok มากที่สุดในโลก

รายงานของ Reuters Institute ยังระบุอีกว่า ติ๊กต๊อกยังคงได้รับความนิยมสูงในประเทศไทย โดยมีผู้ใช้มากกว่าหนึ่งในสาม (39%) ที่ใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อติดตามข่าวสารทุกสัปดาห์ และที่น่าสนใจคือ เกือบเก้าในสิบ (87%) ของประชากรออนไลน์ไทยเข้าถึงวิดีโอสั้นทุกสัปดาห์ โดยครึ่งหนึ่ง (50%) รับชมทุกวัน ส่งผลให้ประเทศไทยยังคงรักษาตำแหน่งอันดับ 1 ในการเสพข่าวสารผ่านช่องทางออนไลน์มากที่สุดในโลก เช่นเดียวกับผลการศึกษาจากเมื่อปี 2566

ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้เกิด News Creator หรือคอนเทนต์ครีเอเตอร์สายเล่าข่าวมากมายในประเทศไทย ทั้งจากประชาชนทั่วไปที่หันมาทำคอนเทนต์เล่าข่าว และนักข่าวมืออาชีพที่ใช้ติ๊กต๊อกเป็นช่องทางสื่อสาร อย่างเช่น คุณน้อง ธัญญารัตน์ ถาม่อย ผู้ประกาศข่าวจากพีพีทีวีและ News Creator สาวมาแรง ที่ได้แสดงความกังวลถึงผลกระทบที่เป็นดาบสองคมในกรณีนี้ว่า ติ๊กต๊อกเป็นแพลตฟอร์มที่สามารถกระจายข่าวสารได้รวดเร็ว แต่ในขณะเดียวกันก็มีความเสี่ยงสูงในการแพร่กระจายข่าวปลอมหรือการนำเสนอข่าวที่ผิดจรรยาบรรณ

คนไทยเล่นโซเชียลเป็นจำนวนมาก และเรื่องเฟคนิวส์ก็มีเยอะมากเช่นกัน ซึ่งตรงนี้ต้องระมัดระวัง อย่างการสื่อสารที่ไม่ถูกต้องในสถานการณ์วิกฤตจริง ๆ เช่น การล้อมจับคนร้ายแล้วมีการไลฟ์สด ซึ่ง Sensitive มาก"

คุณน้อง กล่าว

เจาะอัลกอริทึมสุดล้ำ สาเหตุความปังต่อเนื่องของ TikTok

กุญแจสำคัญที่ทำให้ติ๊กต๊อกเป็นแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียยอดนิยมคือระบบอัลกอริทึม (Algorithm) สุดแกร่ง คุณขจร เจียรนัยพานิชย์ Editor in Chief จาก RAiNMaker และครีเอเตอร์ผู้คร่ำหวอดในวงการโซเชียลมีเดียได้ให้ข้อมูลว่า ติ๊กต๊อกใช้ระบบอัลกอริทึมแบบ Recommendation Media Algorithm ที่สามารถคัดเลือกคอนเทนต์ที่ตรงกับความสนใจของเราจากการมีส่วนร่วมของเราบนแพลตฟอร์ม เช่น การกดถูกใจและระยะเวลาในการดูคลิปนั้น ๆ อีกทั้งยังสามารถคาดการณ์ได้ด้วยว่าคอนเทนต์แบบใดอีกที่จะตรงกับใจผู้ใช้งานแต่ละคน เรียกได้ว่า “รู้ใจเรา” ไปซะทุกอย่างเสียจริง

นอกจากนี้ คุณขจรยังได้ยกตัวอย่างผลการวิจัยจาก Wall Street Journal ที่ได้ทดลองสร้างแอคเคาท์ติ๊กต๊อก หรือ บอท (Bot) ขึ้นมากกว่า 100 แอคเคาท์ที่มีความสนใจที่แตกต่างกันไป โดยในช่วงแรกของการใช้งาน ติ๊กต๊อกจะแนะนำคลิปที่เป็นไวรัลในหมวดหมู่ที่หลากหลายมาให้ผู้ใช้งานได้ดูก่อน หลังจากระยะเวลาผ่านไปไม่ถึง 2 ชั่วโมง อัลกอริทึมของติ๊กต๊อกก็สามารถจับทางได้แล้วว่าผู้ใช้งานคนนี้ชอบอะไรและไม่ชอบอะไร โดยจะมีคอนเทนต์ที่มาจากการแนะนำของเอไอมากถึง 90-95% บนหน้า For You Page

หรือ TikTok จะกลายเป็น Search Engine สำหรับคนรุ่นใหม่?

อีกหนึ่งในแนวโน้มที่น่าจับตามองของการใช้งานติ๊กต๊อกในประเทศไทย คือการที่ผู้บริโภคหันมาใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อค้นหาข้อมูล แทนการพึ่งพา Search Engine แบบเดิม โดยผลสำรวจจาก Milieu Insight (Thailand) ชี้ให้เห็นว่าโซเชียลมีเดียได้กลายเป็นช่องทางหลักในการค้นหาข้อมูลดิจิทัลของคนไทย คิดเป็น 84% ของผู้ใช้งานทั้งหมด โดยติ๊กต๊อกได้ก้าวขึ้นมาเป็นแพลตฟอร์มที่มีอิทธิพลสูงสุดในกลุ่มผู้บริโภคชาวไทย

ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลการสำรวจของ Digital Insights Thailand Report 2024 จาก Content Shifu ที่ร่วมจัดทำขึ้นกับ YouGov Thailand จากการทำแบบสอบถามผ่านทางออนไลน์ระหว่างวันที่ 22-26 มกราคม 2567 ชี้ให้เห็นแนวโน้มของผู้ใช้โซเชียลมีเดียชาวไทยในช่วง Gen Z (1997 – 2009) ที่นิยมค้นหาข้อมูลบนโซเชียลมีเดียมากกว่า Search Engine

คุณขจร เจียรนัยพานิชย์ Editor in Chief จาก RAiNMaker ได้กล่าวถึงความอัจฉริยะของอัลกอริทึมในการค้นหาของติ๊กต๊อกว่าทำได้ดีมาก เนื่องจากสามารถปรับจูนการเสิร์ชได้แบบเรียลไทม์ และยังแนะนำเทรนด์ในแต่ะวันที่คนไทยนิยมในช่วงเวลานั้น ๆ รวมถึงนำเสนอเทรนด์ที่เหมาะกับความชอบของแต่ละผู้ใช้งานมาในหน้าค้นหาบนแพลตฟอร์ม ถือเป็นความแข็งแกร่งและล้ำสมัยที่ยังไม่มีโซเชียลมีเดียแพลตฟอร์มไหนสามารถทำได้

อย่างไรก็ตาม ผศ.ดร.สกุลศรี ศรีสารคาม รองคณบดีด้านวิชาการ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ชี้ให้เห็นว่า อัลกอริทึมที่เก่งกาจก็ไม่ได้ส่งผลดีเสมอไป เนื่องด้วยติ๊กต๊อกใช้เอไอในการคัดกรองและนำเสนอเนื้อหาแบบเฉพาะบุคคล (Personalization) ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเอนเอียง (Bias) ในการนำเสนอข้อมูล ส่งผลให้ผู้ใช้งานได้รับข้อมูลที่มีมุมมองเพียงด้านเดียว

ถ้ารู้เท่าทันสื่อ หมั่นตั้งคำถามกับหลาย ๆ เรื่อง ผู้เสิร์ชก็จะเห็นข้อมูลที่หลากหลาย แล้วสามารถแยกแยะออกว่าข้อมูลชุดนั้นเป็นอย่างไร"

ก้าวต่อไปของติ๊กต๊อก หลังผนึกกำลัง Lemon8 สนับสนุนเหล่าครีเอเตอร์

แม้ติ๊กต๊อกจะเติบโตอย่างก้าวกระโดดและกลายเป็นผู้เล่นที่แข็งแกร่งในวงการอีคอมเมิร์ซแล้ว ติ๊กต๊อกก็ไม่ได้วางมือจากการยกระดับตนเองแต่อย่างใด โดยล่าสุดในเดือนพ.ย. 2567 ติ๊กต๊อกได้ประกาศการรวมตัวเข้ากับ Lemon8 อย่างเต็มรูปแบบ

Lemon8 คือแอปพลิเคชันจากบริษัท ByteDance เช่นเดียวกับติ๊กต๊อก โดดเด่นด้วยรูปแบบการนำเสนอเนื้อหาที่ผสมผสานระหว่างความเป็นโซเชียลมีเดียและแพลตฟอร์มบล็อกเข้าไว้ด้วยกัน ทำให้ผู้ใช้งานสามารถค้นพบและแบ่งปันเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องราวต่าง ๆ ได้ง่ายดาย เช่น ความสวยความงาม แฟชั่น ท่องเที่ยว หรือการดูแลสุขภาพ

โดยผู้ที่ใช้งานทั้งติ๊กต๊อกและ Lemon8 จะสามารถล็อกอินเข้าแพลตฟอร์มโดยใช้ชื่อบัญชี และรหัสผ่านเดียวกันได้ อีกทั้งยังสามารถแชร์เนื้อหาคอนเทนต์รูปภาพแบบ Cross-Platform ได้ ในเวลาเดียว ติ๊กต๊อกระบุว่า การควบรวมกันครั้งนี้จะช่วยอำนวยความสะดวกให้กับเหล่าครีเอเตอร์ อีกทั้งยังเป็นการขยายฐานผู้ใช้งานและเสริมความแข็งแกร่งให้ทั้งสองแพลตฟอร์มในการก้าวสู่การเป็นโซเชียลมีเดียชั้นนำระดับโลก

อ้างอิง

Part – TikTok เติบโตอย่างไม่หยุดยั้ง ก้าวข้ามขีดจำกัดโซเชียลมีเดียสู่โลกอีคอมเมิร์ซ

Part – เดินหน้าเต็มสูบ! จากแพลตฟอร์มคลิปเต้นสู่ผู้เล่นในตลาด E-Commerce

Part – จุดกระแส ‘ปักตะกร้า’ สร้างรายได้ใหม่ให้ครีเอเตอร์ไทย

https://www.thaipr.net/life/3532504

Part – ขับเคลื่อน Digital Economy ด้วย Shoppertainment และ Live Commerce

Part – คนไทยยังครองแชมป์! เสพข่าวผ่าน TikTok มากที่สุดในโลก

https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2024

Part – เจาะอัลกอริทึมสุดล้ำ สาเหตุความปังต่อเนื่องของ TikTok

Part – หรือ TikTok จะกลายเป็น Search Engine สำหรับคนรุ่นใหม่?

Part – ก้าวต่อไปของติ๊กต๊อก หลังผนึกกำลัง Lemon8 สนับสนุนเหล่าครีเอเตอร์

ภูมิทัศน์สื่อไทย 2567-2568

ENGLISH VERSION: